Advies thema's

Wat te doen als je kind oorpijn heeft door een oorontsteking

Je kind is prikkelbaar, grijpt naar zijn oor en huilt sneller dan anders. Herkenbaar? Grote kans dat er een oorontsteking in het spel is. Als ouder voel je je dan soms machteloos. Gelukkig zijn er dingen die je meteen kunt doen om je kind te helpen.
In deze blog lees je hoe je een oorontsteking herkent, wat je thuis kunt doen om de pijn te verlichten en wanneer het verstandig is om een arts te raadplegen.
Inhoudstafel
In het kort
Oorpijn bij je kind ontstaat meestal door een middenoorontsteking.
Typische symptomen zijn huilen, aan het oor trekken, koorts en minder goed horen.
Geef pijnstilling, hou het neusje vrij en laat je kind rechtop slapen.
Een oorontsteking geneest meestal vanzelf binnen een week.
Neem contact op met de arts bij aanhoudende pijn of een loopoor.

Wat is een oorontsteking en wat is de oorzaak?
Een oorontsteking betekent dat een deel van het oor ontstoken is door een infectie. Die ontsteking is een reactie van het lichaam op bacteriën of virussen.
Bij kinderen gaat het meestal om een middenoorontsteking, waarbij het gebied achter het trommelvlies ontstoken raakt. Dat gebeurt vaak na een verkoudheid, wanneer de buis van Eustachius verstopt raakt. Hierdoor hoopt vocht zich op en dat kan gaan ontsteken.
Kinderen zijn hier extra gevoelig voor. Hun buis van Eustachius is nog kort en smal, waardoor bacteriën en virussen makkelijker binnenkomen.
Soms is er sprake van een uitwendige oorontsteking (zwemmersoor), vaak door vocht of irritatie in de gehoorgang.

Oorontsteking symptomen
Je kind zal niet altijd zeggen dat het pijn heeft aan zijn oor, zeker niet als het nog jong is. Toch zijn er duidelijke signalen waaraan je een oorontsteking kunt herkennen.
Huilerig of prikkelbaar gedrag
Vaak aan het oor trekken
Slecht slapen, vooral liggend
Koorts
Minder goed horen
Slecht eten of drinken
Evenwichtsproblemen
Soms komt er vocht of pus uit het oor. Dit noemen we een loopoor. Dat gebeurt als het trommelvlies scheurt door de opgebouwde druk. Hoewel dat heftig klinkt, is dit eigenlijk een soort ‘veiligheidsventiel’ van het lichaam. Het gescheurde trommelvlies zorgt ervoor dat het opgehoopte vocht kan weglopen en geneest in de meeste gevallen vanzelf binnen twee tot drie weken.

Wist je dat?
Kinderen die blootgesteld worden aan sigarettenrook krijgen vaker een oorontsteking. Sigarettenrook maakt het slijmvlies in neus en keel gevoeliger, waardoor bacteriën makkelijker hun weg naar het middenoor vinden.
Wat kun je doen tegen oorontsteking bij kinderen?
Gelukkig kun je als ouder veel doen om de pijn van een oorontsteking bij je kind te verlichten. Met enkele eenvoudige maatregelen help je je kind comfortabeler door deze vervelende periode heen en ondersteun je het natuurlijke herstel.
Geef tijdig pijnstilling
De eerste en belangrijkste stap is pijnstilling geven. Oorpijn voelt voor kinderen vaak intens en continu aanwezig. Paracetamol of ibuprofen speciaal voor kinderen helpt om de pijn draaglijker te maken en verlaagt ook de eventuele koorts die erbij komt kijken. Kies altijd een dosering die past bij het gewicht en de leeftijd van je kind. Bij kinderen die veel pijn blijven houden, mag je deze middelen ook veilig afwisselen. Let er op dat je dit gestructureerd doet, bijvoorbeeld om de drie uur afwisselend, zodat je kind zo min mogelijk last heeft van pijnpieken.

Leg warmte op het oor
Warmte kan de pijn bij een oorontsteking op een eenvoudige en natuurlijke manier verzachten. Door een warm washandje, kruikje of warmtekussen voorzichtig tegen het pijnlijke oor aan te leggen, geef je je kind extra comfort. De warmte helpt het gebied rondom het oor te ontspannen en maakt het pijngevoel minder intens. De ontsteking zelf wordt er niet minder van, en de druk in het middenoor zal hierdoor niet afnemen, maar veel kinderen ervaren de warmte als aangenaam en rustgevend. Let er goed op dat het kompres niet te heet is en test het eerst even op je eigen huid. Je kunt dit gerust meerdere keren per dag herhalen als je merkt dat het je kind helpt ontspannen.

Laat je kind rechtop slapen
Liggend slapen verergert de druk in het oor, waardoor kinderen ’s nachts vaak wakker worden van de pijn. Door het hoofdeinde van het bed iets te verhogen, help je de druk in het middenoor verminderen. Dit kan eenvoudig met een extra kussen of door een handdoek onder het matras van het bed te leggen. Overdag kun je je kind ook half rechtop laten rusten in een buggy of op schoot. Hierdoor stroomt vocht makkelijker weg via de buis van Eustachius en voelt je kind zich meestal net wat comfortabeler.

Hou de neus vrij
Veel ouders weten niet dat een verstopte neus het herstel van een oorontsteking flink kan vertragen. De neus en het middenoor staan namelijk direct met elkaar in verbinding via de buis van Eustachius. Als de neus verstopt blijft, kan het vocht in het middenoor moeilijker weg. Gebruik daarom regelmatig een zoutwaterneusspray of fysiologisch water om het neusje van je kind schoon te houden. Bij oudere kinderen kun je eventueel stomen boven een warme kom of in de badkamer, wat helpt om slijmen los te maken. Een vrij neusje betekent vaak minder druk op het oor en dus minder pijn.

Zorg voor rust en afleiding
Oorpijn maakt kinderen moe, huilerig en onrustig. Je hoeft niet te verwachten dat ze normaal doorslapen of vrolijk spelen. Toch is rust belangrijk om het lichaam de kans te geven te herstellen. Leg je kind niet verplicht in bed als dat niet lukt, maar bied rust aan op een manier die voor je kind werkt. Denk aan samen een boekje lezen, een rustig filmpje kijken of gewoon even op schoot liggen. Soms biedt alleen jouw nabijheid al genoeg troost. Rustige afleiding helpt je kind om de pijn even minder centraal te voelen.

Vermijd water in het oor
Tijdens een oorontsteking is het verstandig om het oor droog te houden. Water in het oor, bijvoorbeeld tijdens het zwemmen of douchen, kan de ontsteking verergeren en het herstel vertragen. Heeft je kind een loopoor? Dan is het extra belangrijk om het oor goed te beschermen tegen water. Gebruik eventueel een klein propje watten met een beetje vaseline of een oordopje tijdens het douchen om het oor af te schermen. Wacht met zwemmen tot de ontsteking volledig verdwenen is en het oor genezen is.

Gebruik geen huismiddeltjes
Hoewel je online soms leest over knoflookolie of andere natuurlijke middelen in het oor, raden artsen dit sterk af. Druppels met olie of huismiddeltjes kunnen schadelijk zijn, vooral als het trommelvlies beschadigd is. Dit kan het oor verder irriteren of zelfs infecties veroorzaken. Gebruik dus nooit huis-tuin-en-keukenmiddeltjes zonder overleg met je arts of apotheker. Alleen voorgeschreven oordruppels zijn veilig wanneer de arts ze adviseert, afhankelijk van de situatie van jouw kind.
Met deze eenvoudige en veilige maatregelen ondersteun je het herstel van je kind en help je de pijn te verlichten. Zo voelt je kindje zich sneller weer wat beter en weet jij als ouder dat je alles doet wat mogelijk is.
Is een oorontsteking besmettelijk?
De ontsteking zelf niet, maar de virusinfectie die eraan voorafgaat meestal wel. Denk aan een verkoudheid of griep. Die kan zich verspreiden via hoesten, niezen of handcontact.
Een goede handhygiëne en hoesten in de elleboog helpen om besmetting binnen het gezin te beperken.
Hoe lang duurt een oorontsteking bij een kind?
Meestal duurt de ergste pijn twee tot drie dagen. Binnen een week voelt je kind zich vaak alweer veel beter. Soms kan het gehoor nog wat doffer klinken, wat na twee à drie weken meestal vanzelf verdwijnt.
Wanneer moet je naar de arts?
Twijfel je of maak je je zorgen? Dan is het altijd oké om je huisarts te bellen. Maar zeker in deze situaties:
De pijn duurt langer dan drie dagen
Je kind is suf, lusteloos of drinkt slecht
Er komt pus of vocht uit het oor
Je kind is jonger dan twee jaar
De oorontstekingen keren vaak terug
Het gehoor blijft verminderd na herstel