Welke bloeddrukwaarden zijn gevaarlijk?

In het kort

• Normale bloeddrukwaarden liggen rond de 120/80 mmHg.

• Factoren zoals stress, voeding, overgewicht, roken en erfelijkheid beïnvloeden je bloeddruk en verhogen het risico op hart- en vaatziekten.

• Zelf je bloeddruk regelmatig meten met een betrouwbare bloeddrukmeter helpt problemen vroegtijdig opsporen.

Wat is bloeddruk?

De bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de slagaderwanden wanneer het met grote kracht uit het hart wordt gepompt. Zuurstof en voedingsstoffen in het bloed worden zo via de slagaders naar de rest van het lichaam getransporteerd.

De bloeddruk bestaat uit de bovendruk en de onderdruk en wordt uitgedrukt in millimeter kwik (mmHg).

• De bovendruk (systole) is de hoogste waarde. Ze toont de druk in je bloedvaten wanneer je hart samentrekt en het bloed door je lichaam pompt (bijvoorbeeld 120 in rust.)

• De onderdruk (diastole) is de laagste waarde. Die meet de druk wanneer je hart even ontspant tussen twee slagen in (bijvoorbeeld 80 in rust.)

Wat zijn normale bloeddrukwaarden?

De normale bloeddrukwaarde is 120/80 mmHg en geldt voor elke leeftijd.

• Waarden lager dan 120/80 mmHg duiden op een lage bloeddruk. In principe geldt: hoe lager, hoe beter, zolang je geen klachten ervaart.

• Een gezonde bloeddruk ligt onder 140/90 mmHg.

• Vanaf 140/90 mmHg spreken we van hoge bloeddruk (hypertensie). Het risico op hart- en vaatziekten neemt dan toe.

• Waarden boven 180/110 mmHg worden beschouwd als gevaarlijk hoog en vereisen medische opvolging.

De bloeddruk varieert van hartslag tot hartslag en schommelt ook van moment tot moment. Eenmalig je bloeddruk meten, heeft dus weinig zin. Bloeddrukwaarden zijn namelijk van allerlei factoren afhankelijk, zoals voeding, inspanning, stress, … Daarom is het dus belangrijk om meerdere keren te meten en kan je pas van een hoge of lage bloeddruk spreken als je waarden bij meerdere metingen over verschillende dagen afwijken.

Wat is een lage bloeddruk (hypotensie)?

Een lage bloeddruk, ook wel hypotensie genoemd, ligt onder de normale waarde van 120/80 mmHg. Dat is meestal niet gevaarlijk of schadelijk, maar het kan soms wél klachten veroorzaken.

Symptomen en klachten bij lage bloeddruk

Bij een lage bloeddruk kun je last hebben van:

• Duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd

• Wazig zien

• Flauwvallen of een gevoel dat je gaat flauwvallen

• Vermoeidheid

• Koude handen en voeten

Een behandeling is meestal niet nodig, want voorzorgen nemen zoals niet te snel rechtstaan of producten met zout eten, kunnen voldoende zijn. 

Wat is een hoge bloeddruk (hypertensie)?

Bij hoge bloeddruk of hypertensie bedraagt de bovendruk meer dan 140 mmHg of de onderdruk meer dan 90 mmHg. Zelfs wanneer slechts één van beide waarden boven de norm ligt, spreken we al van verhoogde bloeddruk.

Symptomen en klachten bij hoge bloeddruk

Het verraderlijke aan een hoge bloeddruk is dat ze vaak weinig of geen klachten veroorzaakt. Bij ernstige of langdurige hypertensie kan je last hebben van:

• Hoofdpijn (vooral ’s ochtends)

• Kortademigheid

• Neusbloedingen

• Wazig zicht

• Hartkloppingen of een onrustig gevoel

De weinige klachten maken hypertensie juist zo gevaarlijk. Onderliggend kan er namelijk onherstelbare schade toegebracht worden aan de bloedvaten wat op lange termijn kan leiden tot hart- en vaatziekten. Daarom is het goed om regelmatig je bloeddruk te meten.

De kans om een hoge bloeddruk te ontwikkelen, stijgt met de leeftijd. Daarnaast spelen volgende factoren een rol: overgewicht, onvoldoende lichaamsbeweging, ongezonde voeding, overmatig alcoholgebruik, roken, erfelijkheid en stress.

Wist je dat

Je bloeddruk stijgt in de winter en daalt in de zomer? Koude temperaturen zorgen dat je bloedvaten samentrekken om warmte vast te houden, wat je bloeddruk tijdelijk verhoogt.

Hoe je bloeddruk verlagen?

Een hoge bloeddruk ontstaat vaak niet van de ene dag op de andere. Gelukkig kun je er zelf veel aan doen. De eerste stap naar een gezondere bloeddruk begint bij je levensstijl:

• Stoppen met roken

• Minder alcohol drinken

• Dagelijks 30 minuten bewegen

• Gezond en gevarieerd eten en je zoutinname beperken

• Afvallen indien overgewicht

• Spanning en stress vermijden

Wens je tips om te stoppen met roken? We verwijzen je graag naar onze blog: “Stoppen met roken, hoe begin je daar nu best aan?”.

Daarnaast kan de huisarts bloeddrukverlagende geneesmiddelen voorschrijven. De behandeling kan bestaan uit één geneesmiddel of een combinatie van meerdere antihypertensiva. Deze producten zijn enkel beschikbaar in de apotheek op voorschrift.

Zelf je bloeddruk meten

Meten is weten! Aangezien hypertensie weinig symptomen geeft, is het aangewezen om regelmatig je bloeddruk te checken. Je bloeddruk meten kan met een bloeddrukmeter, ook wel sphygmomanometer of tensiometer genoemd. Een bovenarmbloeddrukmeter wordt over het algemeen betrouwbaarder gevonden dan een polsbloeddrukmeter.

Om een hoge bloeddruk op te sporen, zijn meerdere metingen nodig op verschillende dagen. Je bloeddruk is thuis vaak iets lager dan bij de huisarts. Dit omdat je waarschijnlijk wat meer gespannen bent in de dokterskamer. Zijn de bloeddrukwaarden hoger bij je arts, maar niet als je je bloeddruk thuis meet? Dan heb je waarschijnlijk last van ‘wittejashypertensie’. Je waarden stijgen dan door stress en angst voor de consultatie. 

Volg deze stappen om je bloeddruk van thuis te meten:

1. Ontspan minstens 5 minuten voordat je je bloeddruk meet. Na het sporten of een inspanning, het drinken van koffie of alcohol, na een maaltijd of een sigaret wordt beter dertig minuten gewacht om een meting uit te voeren.

2. Ga zitten en zet beide voeten naast elkaar op de grond.

3. Zorg dat je bovenarm vrij is van kleding: stroop je mouwen op of trek je bovenstuk uit.

4. Plaats de bloeddrukband of manchet - waarvan de grootte aangepast is aan de armomtrek -strak aan je bovenarm op harthoogte. Deze plek kan je ook meten door de manchet 2 cm boven je elleboog te plaatsen.

5. Leg je arm rustig neer op een tafel of leuning van de stoel. Zorg ervoor dat het snoertje van de bloeddrukband langs de binnenkant van je elleboog loopt.

6. Start de meting. Probeer niet te bewegen en te praten tijdens het meten. De bloeddrukmeter wordt strakker en stopt vervolgens automatisch.

7. Noteer het resultaat. Meet bij een afwijkende waarde ook aan de andere arm. Is je bloeddruk na meerdere metingen op verschillende dagen thuis hoger dan 135/85 mmHg? Raadpleeg dan je huisarts.

Omron M2 It Automatische Bovenarmbloeddrukmeter

90,85

Omron Rs2 Bloeddrukmeter Pols Hem6161e

76,70

Hartmann Veroval Duo Control Medium Bovenarm Bloeddrukmeter

98,95

Bloeddrukmeter + Stethoscoop Romed Pontos

80,60

Conclusie

Je bloeddruk zegt veel over de gezondheid van je hart en bloedvaten. Een lage bloeddruk geeft zelden blijvende schade, al kan het wel vervelend zijn door klachten zoals duizeligheid. Een hoge bloeddruk daarentegen kan op lange termijn wél gevaarlijk zijn, vaak zonder dat je er iets van merkt. Daarom is het slim om je waarden regelmatig te meten en bij twijfel je huisarts te raadplegen. Met een gezonde levensstijl en, indien nodig, medicatie kan je je bloeddruk beter onder controle houden. Nog vragen over het topic bloeddruk? Geef ons gerust een seintje, we beantwoorden je vragen graag! 

Veelgestelde vragen

Wat zijn de normale bloeddrukwaarden?

De ideale bloeddruk ligt rond de 120/80 mmHg. Alles onder de 140/90 mmHg wordt gezien als een gezonde waarde.

Wanneer is bloeddruk gevaarlijk hoog?

Bloeddrukwaarden boven de 180/110 mmHg zijn ernstig verhoogd en kunnen leiden tot schade aan hart, hersenen, ogen en nieren. Bij klachten zoals pijn op de borst, hoofdpijn of wazig zien: meteen medische hulp zoeken.

Is een lage bloeddruk gevaarlijk?

Meestal niet. Het kan leiden tot duizeligheid, flauwvallen of wazig zien, maar geeft zelden blijvende schade. Heel lage waarden (bijvoorbeeld 70/40 mmHg) in combinatie met klachten vragen wel medische aandacht.

Kan stress je bloeddruk verhogen?

Ja. Stress, angst of spanning kunnen je waarden tijdelijk omhoog duwen. Bij veel mensen zorgt dit voor ‘wittejashypertensie’: hogere waarden in de dokterspraktijk dan thuis.

Hoe vaak moet je je bloeddruk meten?

Bij voorkeur meerdere keren, verspreid over verschillende dagen en momenten. Zo krijg je een betrouwbaar beeld en vermijd je dat één enkele hoge of lage waarde voor onnodige ongerustheid zorgt.

Waar komt een hoge bloeddruk door?

Een hoge bloeddruk ontstaat meestal door een combinatie van erfelijke aanleg en leefstijlfactoren. Overgewicht, te veel zout, roken, overmatig alcoholgebruik, stress en te weinig beweging spelen een belangrijke rol. Ook leeftijd en hormonale veranderingen (zoals na de menopauze) kunnen je bloeddruk doen stijgen.

Wanneer bloeddruk meten?

Je meet je bloeddruk het best op een vast moment van de dag, bijvoorbeeld ’s ochtends vóór het ontbijt of ’s avonds vóór het slapengaan. Vermijd meten direct na inspanning, een maaltijd, koffie, alcohol of roken, want dat kan de waarden vertekenen. Meet minstens twee keer per dag gedurende enkele dagen om een betrouwbaar beeld te krijgen van je gemiddelde bloeddruk.