Wat is rosacea en wat kun je er tegen doen?

In het kort

• Rosacea is een chronische huidziekte met roodheid en bultjes.

• Erfelijkheid, een gevoelige huid en bepaalde huidreacties spelen mee.

• Zon, stress en irriterende producten maken het vaak erger.

• Met de juiste zorg en aanpak houd je het meestal onder controle.

Wat is rosacea?

Rosacea is een chronische ontsteking van de huid die vooral het gezicht aantast. Het wordt vaak verward met acne of een allergie, maar is een op zichzelf staande aandoening.

Het is niet besmettelijk en heeft niets te maken met slechte hygiëne, maar het kan wel flink wat onzekerheid veroorzaken.

Hoe herken je rosacea en hoe ziet het eruit?

Rosacea herken je meestal aan een combinatie van blijvende roodheid, kleine bultjes of puistjes zonder mee-eters, een gevoelige of branderige huid en zichtbare bloedvaatjes. Deze klachten verschijnen vaak in fases en kunnen langzaam toenemen als je er niets aan doet.

Bij sommige mensen doet rosacea zich ook voor rond de ogen. Die kunnen rood worden, droog aanvoelen of snel geïrriteerd raken. Dat wordt rosacea ocularis genoemd.

Hoe vaak komt rosacea voor?

Ongeveer één op de tien volwassenen krijgt er ooit mee te maken. Vrouwen tussen de dertig en zestig jaar worden het vaakst getroffen, al kunnen ook mannen rosacea ontwikkelen. Bij hen zijn de klachten soms heviger, vooral als ze niet op tijd herkend worden.

Mensen met een lichte huid zijn gevoeliger, net als wie snel bloost of een gevoelige huid heeft. Erfelijkheid speelt bovendien ook een rol. Als het in de familie zit, is de kans groter dat jij het ook krijgt.

Hoe krijg je rosacea?

De precieze oorzaak is nog niet volledig bekend. Maar wetenschappers weten intussen wel dat verschillende factoren een rol kunnen spelen. Zo lijkt het afweersysteem bij mensen met rosacea gevoeliger te reageren op prikkels. Ook een beschadigde huidbarrière maakt de huid kwetsbaarder. Bij sommigen wordt een verhoogde aanwezigheid van een bepaalde huidmijt (Demodex folliculorum) gezien, al is dat niet de enige verklaring. En zoals bij zoveel aandoeningen speelt erfelijkheid ook hier vaak mee.

Rosacea krijg je dus niet van iets dat je verkeerd doet. Maar sommige gewoontes of omstandigheden kunnen het wel erger maken.

Wist je dat?

Een grootschalige studie met meer dan 4,5 miljoen deelnemers toont aan dat mensen met rosacea een verhoogd risico hebben op migraine.

Wat maakt rosacea erger?

Rosacea komt meestal in golven. Soms heb je er nauwelijks last van, en dan ineens laait het weer op. Dat kan verschillende oorzaken hebben.

Zonlicht is bij veel mensen een duidelijke trigger. Net als koude wind of plotse temperatuurschommelingen. Ook stress, emoties, alcohol, pittige gerechten en warme dranken kunnen een opstoot veroorzaken. Daarnaast reageren veel mensen met rosacea slecht op verzorgingsproducten die parfum, alcohol of andere irriterende stoffen bevatten.

Het loont dus om te observeren wanneer jouw klachten opduiken. Zo leer je je triggers beter kennen.

Wat kun je doen tegen rosacea?

Rosacea verdwijnt niet vanzelf, maar gelukkig zijn er verschillende manieren om de huid tot rust te brengen.

Een eerste stap is het vermijden van persoonlijke triggers. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat je zon vermijdt of je huid extra beschermt met een zonnecrème. Ook milde verzorging is belangrijk. Gebruik een zachte reiniger zonder parfum en breng dagelijks een hydraterende crème aan die speciaal ontwikkeld is voor de gevoelige huid.

Een eenvoudige en consistente routine doet vaak meer dan een kast vol potjes. Je huid heeft vooral behoefte aan mildheid en stabiliteit, niet aan overdaad.

Als dat niet voldoende helpt, kan een arts je verder helpen. Er bestaan medicinale crèmes die ontstekingen verminderen of antibiotica die tijdelijk ingezet worden bij hevige opstoten. Ook lasertherapie wordt soms toegepast om zichtbare vaatjes te behandelen. Heb je oogklachten? Dan is het belangrijk om dit zeker te melden aan je arts, want ook daarvoor bestaan aangepaste behandelingen.

Conclusie

Rosacea is een chronische huidziekte met een grillig verloop en verschillende uitlokkende factoren. Hoewel het niet te genezen is, zijn er wel degelijk effectieve manieren om de klachten te verminderen. Een goede huidverzorging, het vermijden van bekende triggers en, indien nodig, medische behandelingen kunnen helpen om opflakkeringen onder controle te houden. Vroege herkenning en een gerichte aanpak maken daarbij het verschil.

Veelgestelde vragen

Kan rosacea plots ontstaan op latere leeftijd?

Ja, rosacea kan ook pas op latere leeftijd beginnen, zelfs als je nooit eerder huidproblemen had. Het komt het vaakst voor tussen 30 en 60 jaar, maar ook buiten die leeftijdsgroep is het mogelijk.

Kun je rosacea en acne tegelijk hebben?

Ja, dat komt voor. In dat geval is het belangrijk om behandelingen op elkaar af te stemmen. Veel acneproducten zijn te agressief voor een huid met rosacea, dus afstemming met een arts of apotheker is essentieel.

Wat is het verschil tussen couperose en rosacea?

Couperose verwijst enkel naar de zichtbare, verwijde bloedvaatjes op de huid. Rosacea is breder en omvat ook roodheid, ontstekingen, bultjes en soms oogklachten.

Moet ik altijd naar de dermatoloog bij rosacea?

Niet altijd. Bij milde klachten kan een apotheker je goed op weg helpen met aangepaste verzorging. Maar als je klachten aanhouden of verergeren, of als je twijfelt, is een consult bij de dermatoloog zeker aanbevolen.