Menopauze: pak die ongemakken aan

De menopauze is een natuurlijk proces waar elke vrouw ooit mee te maken krijgt. Iedere vrouw heeft een bepaald aantal eicellen in haar lichaam. Normaal gesproken vindt er elke maand een eisprong plaats. Wanneer je ouder wordt, raakt de eicelvoorraad op een gegeven moment op en krijg je geen eisprong meer. Je zult dan ook niet meer menstrueren. Wanneer je twaalf maanden niet meer hebt gemenstrueerd, kunnen we officieel van de term menopauze spreken. Echter als we in de volksmond spreken over ‘de menopauze’ wordt meestal niet deze exacte dag bedoeld, maar de periode die voor- of na de menopauze komt. 

De menopauze bestaat uit een periode van verschillende fases:

1. De perimenopauze of premenopauze
   Dit is de eerste fase van de menopauze, ook wel ‘de overgang’ genoemd. Het is de overgangsfase tussen de vruchtbare periode en de onvruchtbare periode. De perimenopauze is de periode waarin de hormonen beginnen schommelen. Deze hormoonschommelingen zorgen voor de typische overgangsklachten. Deze fase kan enkele jaren duren en duurt tot één jaar na de laatste menstruatie. Hierna begint de menopauze.
   Let op: in de perimenopauze kun je nog steeds zwanger worden. 
2. De menopauze
   Wanneer je twaalf maanden niet meer hebt gemenstrueerd, kunnen we officieel spreken over de ‘menopauze’. Op dit moment worden hormonen niet meer aangemaakt en ben je niet meer vruchtbaar.
3. De postmenopauze
   De postmenopauze is de laatste fase die de rest van je leven duurt. Je lichaam vindt geleidelijk een nieuw hormonaal evenwicht, waardoor meestal ook de menopauzesymptomen afnemen en eventueel verdwijnen. Dat vinden van een nieuw hormonaal evenwicht neemt meestal zo’n vier jaar in beslag. Gedurende die periode kan je dus wel nog last hebben van opvliegers en nachtelijk zweten.

De overgangsperiode van de meeste vrouwen start tussen de leeftijd van 45 jaar tot 60 jaar. Wanneer een vrouw jonger dan 40 jaar minimaal vier maanden niet meer ongesteld is, kunnen we spreken van een vervroegde overgang/menopauze. Omdat de eierstokken dan op jonge leeftijd geen hormonen meer aanmaken, wordt er meestal een hormoonbehandeling of hormonale substitutietherapie (HST) gestart. Hierdoor worden de hormoontekorten aangevuld en zul je minder last ervaren van hormonale schommelingen. 

De menopauze zelf geeft weinig symptomen. Het is de periode die aan de menopauze voorafgaat - de overgangsfase - die vaak gepaard gaat met vervelende klachten. Deze klachten kunnen een belangrijke invloed hebben op het dagelijkse leven. Door de hormoonschommelingen kun je last krijgen van: 

• Onregelmatig bloedverlies: de cyclus wordt korter, langer, heviger of lichter
• Opvliegers of vapeurs: een intens warm gevoel die gepaard gaat met roodheid, zweten en hartkloppingen
• Nachtelijk zweten, waardoor ook slaapproblemen ontstaan
• Stemmingswisselingen: prikkelbaar, overspannen, depressief, angst, droevig gevoel, vergeetachtigheid,…
• Verminderd libido
• Opgeblazen gevoel
• Pijnlijke borsten
• Vaginale droogte
• Frequentere blaasontstekingen en urineverlies
• Hoofdpijn
• Gewrichtspijn en stijfheid
• Hart- en vaatziekten: bij risicogroepen verhoogt de kans op een hoog cholesterolgehalte en hoge bloeddruk
• Gewichtstoename

Er zijn een aantal mogelijkheden om te achterhalen als jouw menopauze begonnen is. Heb je last van de typische menopauzesymptomen, dan kan je alvast een eerste indicatie krijgen of de menopauze bij jou begonnen kan zijn via een online test. Dit resultaat kan dan gecheckt worden via een bloedtest.

Via een bloedtest

Je kan bij je huisarts terecht om de menopauze te laten vaststellen via een bloedtest die meer zekerheid biedt dan een zelftest. Denk eraan dat je dan zeker twee maanden pilvrij moet zijn. 

Afhankelijk van het resultaat van de bloedtest en van de ongemakken die je ondervindt, kan je met je arts op zoek gaan naar oplossingen om die ongemakken te verminderen.

Het beste middel om de klachten te verlichten, is jouw levensstijl aanpassen:

• Blijf fit door elke dag een halfuur te bewegen. Ga wandelen, fietsen, lopen, zwemmen of dansen.
• Zorg voor voldoende ontspanning. Neem niet te veel hooi op je vork en ga tijdig slapen.
• Eet gezond en probeer op jouw gewicht te letten. Beperk het gebruik van alcohol, koffie, sterk gekruide voeding en roken. Onder begeleiding van een diëtist kan je jouw gewicht makkelijker onder controle houden.
• Draag ventilerende kledij zoals katoen, zijde of wol.
• Wanneer je vaginale klachen ondervindt, gebruik je best een glijmiddel op waterbasis of een herstellende gel.
• Urineverlies komt vaak voor bij het ouder worden. Meestal kan dit opgelost worden met het verstevigen van je bekkenbodemspieren.

Voedingssupplementen bij menopauze

Als de bovenstaande adviezen niet voldoende helpen, kun je opteren om een voedingssupplement in te nemen. Voedingssupplementen kunnen een oplossing bieden om de meest voorkomende klachten tijdens de overgang te beperken, zoals opvliegers, nachtelijk zweten en stemmingswisselingen.

Er zijn supplementen op de markt op basis van zilverkaars, fyto-oestrogeen en stuifmeelkorrels. Producten op basis van fyto-oestrogenen en zilverkaars hebben zelf een licht hormonale werking. Hierdoor kunnen ze ook risico’s inhouden, zeker bij vrouwen die borstkanker hebben (gehad). Daarnaast dienen supplementen op basis van zilverkaars met voorzichtigheid gebruikt te worden, omdat er risico is op leverproblemen. Deze producten moet je daarenboven een tijdje innemen vooraleer hun effect tot uiting komt.

Onze voorkeur gaat daarom uit naar de voedingssupplementen op basis van stuifmeelkorrels. Deze hebben in tegenstelling tot de andere supplementen geen hormonale werking. Ze kunnen dus veilig gebruikt worden door vrouwen die borstkanker hebben of borstkanker hebben gehad. Een voorbeeld hiervan zijn de Sérélys Tabletten. 

Hormonale substitutietherapie (HST)

Indien je veel last ervaart van de overgangsklachten, kun je in overleg met je arts een hormoonbehandeling overwegen. Dan worden er hormonen toegediend die het lichaam niet meer zelf kan aanmaken. De behandeling kan gebeuren in de vorm van een pleister die op de huid wordt gekleefd of orale tabletten. Als je last hebt van vaginale droogte of pijn bij het vrijen, dan zal de voorkeur uitgaan naar een lokale behandeling met een oestrogeencrème of een vaginale ring. 

Twijfel je welk voedingssupplement of glijmiddel te kiezen? Aarzel niet om contact op te nemen met onze klantendienst. We helpen je graag bij jouw zoektocht naar een gepaste oplossing.