Wat te doen bij buikgriep: hoe behandel je de symptomen thuis.

In het kort

• Buikgriep is een infectie van maag en darmen en wordt meestal door een virus veroorzaakt. 

• Typische klachten zijn diarree, misselijkheid, braken, buikkrampen en soms koorts.

• De ziekte is erg besmettelijk en kan nog enkele dagen na herstel worden doorgegeven.

• Goed drinken is essentieel om uitdroging te voorkomen, eventueel met ORS.

• Buikgriep gaat meestal vanzelf over binnen enkele dagen.

Wat is buikgriep precies?

Buikgriep, of gastro-enteritis, is een ontsteking van maag en darmen. In tegenstelling tot gewone griep, die je luchtwegen aantast, zit het probleem hier in je spijsvertering. Vaak wordt buikgriep veroorzaakt door een virus zoals het norovirus of rotavirus. Soms spelen bacteriën of parasieten mee.

Iedereen kan het krijgen, maar kinderen en ouderen zijn gevoeliger. Hun weerstand is vaak wat lager en ze lopen sneller risico op uitdroging.

Wat zijn de symptomen van buikgriep? 

De klachten komen vaak plots opzetten. Diarree en misselijkheid gaan meestal samen met braken en krampen in de buik. Soms voel je je ook koortsig en heb je totaal geen eetlust. Je lichaam lijkt alle energie kwijt te zijn, waardoor zelfs eenvoudige taken zwaar kunnen aanvoelen.

De meeste mensen knappen na drie tot vijf dagen op. Bij kinderen en ouderen kan de herstelperiode iets langer duren. Let vooral bij jonge kinderen goed op hun drinkgedrag, want weigeren ze te drinken, dan kan dat sneller tot uitdroging leiden.

Is buikgriep besmettelijk?

Buikgriep is erg besmettelijk. Het virus verspreidt zich via ontlasting en braaksel, maar ook via de handen, speelgoed, deurklinken en voedsel. Een enkel contactmoment kan al genoeg zijn om het door te geven, wat verklaart waarom buikgriep vaak in gezinnen of scholen tegelijk opduikt.

Hoe lang is buikgriep besmettelijk? 

Vanaf het moment dat de eerste klachten beginnen, kun je anderen besmetten. Dat blijft meestal nog enkele dagen zo, zelfs nadat diarree en braken zijn gestopt. Bij kinderen kan het virus soms nog een week lang in de ontlasting aanwezig zijn. Ook als ze zich alweer beter voelen, kunnen ze het dus doorgeven.

Wat is het verschil tussen buikgriep en voedselvergiftiging?

Hoewel de klachten veel op elkaar lijken, zijn er verschillen. Buikgriep wordt meestal veroorzaakt door een virus en begint vaak één à drie dagen na besmetting. De klachten duren meerdere dagen. Voedselvergiftiging ontstaat meestal door bacteriële gifstoffen in bedorven eten en treedt vaak al binnen enkele uren na een maaltijd op. De klachten zijn heftig, maar meestal korter van duur. Worden meerdere mensen ziek na hetzelfde gerecht, dan wijst dat meestal op voedselvergiftiging.

Wist je dat?

Je kunt ook buikgriep oplopen via rauwe schelpdieren, zoals oesters. Het virus kan in het water terechtkomen en zo in het voedsel belanden.

Hoe voorkom je uitdroging bij buikgriep en wat helpt bij herstel?

Uitdroging is de grootste complicatie van buikgriep. Bij volwassenen merk je dit vaak aan donkere urine, droge lippen of een uitgeput gevoel. Kinderen kunnen huilen zonder tranen en worden suf of lusteloos. Bij baby’s kan zelfs de fontanel wat ingezakt lijken, wat een alarmsignaal is om medische hulp te zoeken.

ORS

ORS, een mengsel van zout en suiker in water, vult niet alleen vocht maar ook zouten en suikers aan. Het zorgt ervoor dat je lichaam water beter kan opnemen. Je vindt het kant-en-klaar bij de apotheek of kunt het eenvoudig zelf maken met de juiste verhouding. Vooral bij kinderen en ouderen kan dit een groot verschil maken.

Probiotica

Probiotica zijn goede bacteriën die de darmflora helpen herstellen. Uit onderzoek blijkt dat bepaalde soorten, zoals Lactobacillus GG, de duur van diarree bij kinderen iets kunnen verkorten. Het effect is mild, maar kan wel bijdragen aan een sneller herstel en een betere balans in de darmen.

Welk dieet helpt bij buikgriep?

In de eerste dagen staat drinken centraal. Pas als je weer honger krijgt, kun je voorzichtig beginnen met lichte voeding. Crackers, beschuit, rijst en pasta zijn vaak goed te verdragen. Een banaan kan je helpen omdat die kalium bevat, een mineraal dat je veel verliest bij diarree. Ook appelmoes en bouillon zijn klassiekers die zacht zijn voor de darmen. Vet, pittig eten, alcohol en cafeïne kun je beter even laten staan totdat je helemaal hersteld bent.

Wanneer ga je naar de huisarts bij buikgriep?

Meestal hoef je bij buikgriep niet naar de dokter, maar soms is het wel verstandig. Dat geldt bijvoorbeeld wanneer je uitdrogingsverschijnselen hebt, als er bloed of slijm in je ontlasting zit, als de klachten langer dan een week duren of wanneer je hoge koorts houdt. Voor baby’s, ouderen en chronisch zieken geldt dat je sneller contact opneemt omdat zij gevoeliger zijn voor complicaties.

Hoe kun je buikgriep voorkomen en verspreiding beperken?

Voorkomen is lastig, maar goede hygiëne helpt om verspreiding te beperken. Was je handen vaak en grondig met water en zeep. Gebruik eigen handdoeken, borden en bestek. Reinig toiletten en deurklinken extra zorgvuldig. En zorg ervoor dat eten hygiënisch wordt bereid en bewaard.

Veelgestelde vragen

Kan buikgriep meerdere keren per jaar voorkomen?

Ja, dat is mogelijk. Buikgriep wordt door verschillende virussen veroorzaakt, zoals het norovirus of rotavirus. Omdat je tegen het ene virus geen bescherming hebt tegen het andere, kun je binnen hetzelfde jaar opnieuw buikgriep krijgen.

Helpt cola drinken tegen buikgriep?

Nee, cola helpt niet bij buikgriep. Door het hoge suikergehalte kan diarree zelfs erger worden en cafeïne werkt vochtafdrijvend. Voor herstel is het beter om water, thee, bouillon of ORS te drinken, zodat je vocht en zouten goed aanvult.

Mag je sporten tijdens buikgriep?

Sporten is geen goed idee zolang je klachten hebt. Je lichaam heeft rust nodig om te herstellen en bij inspanning verlies je nog meer vocht. Begin pas weer met bewegen als je klachten weg zijn en bouw het rustig op.

Is buikgriep gevaarlijk tijdens zwangerschap?

In de meeste gevallen verloopt buikgriep mild, ook tijdens de zwangerschap. Het risico zit vooral in uitdroging, wat invloed kan hebben op jou én je baby. Blijf daarom voldoende drinken en neem bij ernstige of aanhoudende klachten altijd contact op met je arts.

Kun je buikgriep krijgen van zwemmen?

Ja, dat kan. Vooral in zwemmeren en bij slechte hygiëne in zwembaden kan het virus zich verspreiden. Omdat chloor niet altijd alle virussen onschadelijk maakt, is het verstandig om zwemmen te vermijden zolang je buikgriep hebt en ook kort erna nog even te wachten.