Advies thema's

Waarom krijg ik plotseling jeukende bultjes?

Iedereen heeft wel al eens last gehad van jeukende, rode bultjes op het lichaam. Ze kunnen je soms behoorlijk irriteren. Gelukkig verdwijnen deze venijnige jeukende bultjes meestal vanzelf. Wanneer het ongemak blijft aanhouden, zal er waarschijnlijk een onderliggende oorzaak aan de basis liggen. Wil je weten wat de oorzaak en behandeling is van jouw jeukende bultjes? In deze blog doen we de meest voorkomende jeukende bultjes uit de doeken.
Inhoudstafel
In het kort
Jeukende bultjes zijn geen ziekte, maar een symptoom met verschillende oorzaken.
Vaak zijn ze het gevolg van insectenbeten, allergieën, huidproblemen of infecties.
In de meeste gevallen zijn ze onschuldig en tijdelijk, maar soms vragen ze om medische opvolging.
Niet krabben, wel koelen en verzachten helpt om klachten te verlichten.
Raadpleeg een arts bij aanhoudende, verergerende of ernstige reacties (bv. zwelling, koorts, ademhalingsproblemen).

Soorten jeukende bultjes
Jeukende bultjes kunnen zich in heel wat verschillende vormen, kleuren en op verschillende locaties voordoen. Om de oorzaak te kunnen vaststellen, is het belangrijk dat je jouw soort bultjes goed kan beschrijven. Zo zien de meeste jeukende bultjes er uit:
Lichtroze, rode tot paarsrode verdikte stippen op de huid, afhankelijk van de oorzaak kan je een blekere cirkel in de midden zien.
Mini rode puistjes met kleine witte puskoppen.
Verdikte ongekleurde jeukende bultjes.
Blaasjes gevuld met vocht, gepaard met roodheid rond de blaasjes.
Grote rode cirkelvormige plakkaten die lichtjes verdikt zijn.
Veel voorkomende oorzaken van jeukende bultjes
Nu je de vorm en kleur herkent, kan je op zoek gaan naar de oorzaak van je jeukende bultjes. Hieronder beschrijven we de meest voorkomende redenen van die irriterende bultjes.
Netelroos
Netelroos, in de medische wereld gekend als urticaria, kan je herkennen aan de grote verdikte plakkaten met rode randen, ook wel galbulten genoemd.
De uitslag zorgt voor symptomen zoals heftige jeuk, een branderig gevoel, vermoeidheid en soms zelfs pijn. De plakkaten kunnen zich vervoegen waardoor 2 plakkaten samen vloeien in 1 groot plakkaat, zo ontstaan verschillende groottes in plakkaten.
Netelroos ontstaat uit een reactie van het lichaam op een bepaalde prikkel. Bij die reactie komt de stof 'histamine' vrij in je lichaam waardoor je bloedvaten wijder worden en er vochtophoping, rode en jeukende bulten ontstaan. De precieze oorzaak van die prikkel is moeilijk te achterhalen.

Soms ligt het aan voeding die rijk is aan histamine. Je leest er meer over in de blog 'Wat is het verschil tussen allergie en intolerantie'. Ook toevoegingen in voeding, zoals bewaarmiddelen, kleurstoffen of smaakversterkers, kunnen een reactie uitlokken. Daarnaast zien we vaak dat insectenbeten of zelfs aanraking met planten zoals brandnetel netelroos kunnen veroorzaken.
Ook geneesmiddelen spelen soms een rol, denk maar aan antibiotica, sterke pijnstillers of ontstekingsremmers. Huidschilfers, onderliggende ziektes of fysieke prikkels zoals inspanning, warmte, koude, druk of wrijving kunnen eveneens een trigger zijn. Tot slot komt netelroos ook voor bij allergische reacties op zaken zoals zonlicht, rubber of latex.
Als je last hebt van terugkerende netelroos, kan je bij elke opstoot noteren wat je die dag hebt gedaan en gegeten. Zo kom je te weten wat jou uitlokkende prikkel is. Verder kan je de jeuk verminderen met een antihistamicum en een kalmerende crème.
Gordelroos
Gordelroos, ook gekend als herpes zoster en zona, is een band- of gordelvormige huiduitslag, veroorzaakt door het varicella zoster virus. Dat is hetzelfde virus dat achtergebleven is na de windpokken. Bij oudere personen of bij een verzwakt immuunsysteem kan dat virus heropflakkeren in de vorm van de zona.
De eerste symptomen zijn ernstige pijn, jeuk en een branderig gevoel. Vervolgens zie je gegroepeerde kleine rode blaasjes gevuld met helder vocht verschijnen. Normaal gaat gordelroos vanzelf over. De pijn kan je wel verminderen met een pijnstiller op basis van paracetamol. De jeuk en het branderig gevoel kan je verzachten met een zinkzalf.
Zonneallergie
Zonneallergie kan je herkennnen aan de rode jeukende blaasjes en vlekken. Deze komen meestal na een paar uur tevoorschijn en verdwijnen een paar dagen later vanzelf.
De blaasjes zijn een allergische reactie van de huid op UV-stralen. Mensen met een licht huidtype zijn hier gevoeliger voor. Bij kinderen met kort haar kan de zonneallergie zich vertonen in blaasjes op de oren ook wel 'lente oren' genoemd.
De voornaamste behandeling is uit de zon blijven. Ook achter glas hou je de zon beter op een veilige afstand. Bij hevige jeuk kan je huisarts een corticosteroïd voorschrijven in de vorm van tabletten of zalf.
Wist je dat je zonneallergie kan voorkomen door verstandig te zonnen? Meer over veilig zonnen lees je in onze blog: 'Welke zonnebrandcrème kies ik het best?'
Contacteczeem
Een contactallergie of contacteczeem is een ontstekingsreactie van de huid op een bepaald product. Dat kan plots opkomen en verdwijnen maar kan zich ook uiten in een chronische variant. Je kan het herkennen aan jeuk, zwelling, roodheid, en blaasjes. Nadien verdwijnt de zwelling, drogen de blaasjes uit tot korstjes, de huid begint te schilferen en de roodheid neemt af.
Bij een chronische vorm ervaar je minder roodheid, maar wel meer huidschilfers en een dikkere huid. De locatie bij een contactallergie kan verraden welk product de allergie mogelijks opwekt. De beste behandeling is het vermijden van het product waarop je allergisch reageert.
Wil je meer weten over de verschillende soorten eczeem? Lees dan de blog 'Eczeem, een onschuldige huidaandoening'.
Insectenbeten
Bij een insectenbeet ervaar je jeuk en pijn door het gif dat vrijkomt tijdens de beet, al dan niet gevolgd door verdikte rode stippen. Meestal gaan de klachten snel over. Is de jeuk te intens? Met een verkoelende, kalmerende zalf kan je de jeuk verminderen. In de blog 'Zo maak je komaf met vervelende insectenbeten' delen we onze tips om te verzorgen en te voorkomen.
Bedwantsen
Bedwantsen zijn kleine insecten die graag vertoeven in slaapkamers en bedden van hotels. In de nacht vinden ze hun voeding door kleine hoeveelheden bloed op te zuigen. Ze laten kleine rode puntjes bij je na die kunnen jeuken. Normaal trekken de vlekjes vrij snel weg, is dit niet het geval ga dan eens langs bij de huisarts of dokter. De jeuk kun je beperken door een antihistaminicum.

Processierupsen
Als de processierups zich bedreigd voelt laat de rups zijn haren los. Deze vliegen door wind of luchtverplaatsing in het rond en kunnen zo je huid, ogen of luchtwegen bereiken. Hierdoor ontstaat jeuk, bultjes, blaasjes, rode huid, rode gezwollen ogen, loopneus, kriebel in de keel, hoesten, kortademig, duizeligheid, koorts, overgeven... Deze symptomen kunnen twee weken aanhouden.
Wat kan je doen? De huid strippen met plakband zodat je de haartjes van je huid haalt en je kledij warm wassen om de haartjes te verwijderen. Gebruik een kalmerende crème, een corticosteroïd crème of een antihistaminicum om de jeuk te verlichten.

Planten
Sommige planten kunnen een allergische reactie veroorzaken, terwijl andere een irritatie of een fytofotodermatitis veroorzaken. Als je allergische reacties ervaart na contact met planten, is het raadzaam om een huisarts te raadplegen. Brandnetel is de meest gekende plant dat irritatie veroorzaakt. Bij aanraking krijg je rode gezwollen dikke witte stippen. De plekjes kunnen branden, pieken en jeuken. Na enkele uren trekken de rode gezwollen plekjes vanzelf weg.
Op de afbeelding zie je berenklauw. Deze plant is samen met wijnruit en citrusvruchten de meest voorkomende plant die fytofotodermatitis veroorzaakt. Aanraking met zo'n plant gecombineerd met zonlicht kan tot 24 uur na het contact zorgen voor een ontsteking van de huid. Het ziet eruit zoals een brandwonde en heeft ongeveer 1 tot 2 weken nodig om te kunnen genezen. Na de genezing kunnen er bruine vlekken op de huid achterblijven dit noemen we hyperpigmentatie. Tips bij berenklauw:
De plant tijdig herkennen en er om heen te lopen
Was je huid zo snel mogelijk na het contact met de plant
Voorkom zonlicht
Contacteer je huisarts bij uitgebreid contact met de plant

Folliculitis
Folliculitis ontstaat wanneer een haarzakje ontstoken raakt. Je herkent het aan kleine puskopjes op plekken waar haren groeien, zoals je benen, oksels, armen of intieme zones. Vaak spelen scheren, strakke kleding of het gebruik van vette zalven en oliën mee, omdat ze de poriën verstoppen. Ook sommige geneesmiddelen kunnen de kans vergroten.
Gelukkig geneest folliculitis meestal vanzelf. Jij kan het herstel een handje helpen door de puskopjes niet uit te duwen, losse kledij te dragen en vette producten te vermijden. Scheer altijd met scheerschuim en een scherp mesje en hou je huid schoon door een goede dagelijkse hygiëne.

Warmte uitslag
Warmte uitslag of zweetbultjes worden veroorzaakt door een verstopping in de afvoergang van zweetklieren in de huid. Ze komen vooral voor in de huidplooien door wrijving van kledij. Bij een baby ontstaan ze vooral in de nek, liezen, oksels en gezicht. Het verschil met folliculitis is dat de bultjes ditmaal niet rond het haarzakje ontstaan maar rond de zweetklieren in de huid. Je kan ze herkennen aan de grote aantallen rode bultjes, soms gevuld met vocht.
Sommige personen zijn enorm gevoelig aan warmte uitslag. Het enige wat je kan doen is irritatie beperken: Draag katoenen kledij, vermijd vette crèmes en producten met parfum, zoek tijdig verkoeling, hou je huid droog en schoon, gebruik desinfecterende zeep bij een infectie.

Overzicht van jeukende bultjes in één oogopslag
Oorzaak | Hoe ziet het eruit? | Wat kan je doen? |
---|---|---|
Netelroos | Rood, opgezwollen en vaak grillige bultjes, verdwijnen meestal binnen uren/dagen. | Koude kompressen, antihistaminica (na advies). |
Gordelroos | Pijnlijke, branderige bultjes of blaasjes in bandvormig patroon. | Raadpleeg arts, antivirale behandeling kan nodig zijn. |
Waterpokken | Jeukende blaasjes met vocht, verspreid over lichaam, vooral bij kinderen. | Jeukstillende druppels, uitdrogende lotion, huid schoon houden, nagels kort houden. |
Allergische reactie | Plotselinge, jeukende bultjes of netelroos, kunnen snel komen en gaan. | Vermijd trigger, antihistaminica (na advies), hypoallergene verzorging. |
Eczeem | Droge, schilferige huid met jeukende plekken, vaak chronisch. | Hydrateren, verzachtende crème, medische opvolging bij hevige klachten. |
Insectenbeten | Kleine, rode bultjes, vaak meerdere bij elkaar, seizoensgebonden. | Koelen, verkoelende of jeukstillende crème, krabben vermijden. |
Processierupsen | Rode, jeukende bultjes en huiduitslag na contact met brandharen. Vaak in de zomer | Kleding uitwassen, huid spoelen, verzachtende crème, krabben vermijden. |
Planten (bv. brandnetel) | Roodheid, jeukende bultjes of blaasjes op plaatsen die de huid hebben aangeraakt. | Afspoelen met water, verkoelende gel of crème |
Schurft | Intense jeuk (vooral ’s nachts), kleine bultjes en gangetjes in de huid. | Medische behandeling noodzakelijk, hele gezin vaak mee behandelen. |
Warmte-uitslag | Kleine, rode bultjes, vooral bij warmte en zweten. | Huid koel houden, luchtige kledij, vermijden van oververhitting. |
Conclusie
Plotselinge jeukende bultjes zijn vaak onschuldig, maar ze kunnen ontzettend vervelend zijn. De oorzaken variëren van insectenbeten en allergieën tot huidproblemen of infecties. Gelukkig kun je zelf vaak al veel doen om de klachten te verlichten. Blijven de bultjes echter aanhouden of merk je dat je lichaam er heftig op reageert, dan is het verstandig om een arts te raadplegen.
Veelgestelde vragen
Terug naar overzicht